Waarom schamen we ons voor onze geslachtsdelen?

Je wandelt niet zomaar de straat op in je blote piemel, borsten of vulva. Buiten de slaap- of badkamer verstoppen we onze geslachtsdelen liever. Hoezo schamen we ons eigenlijk voor zulke doodnormale lichaamsdelen?

Buiten de slaap- of badkamer verstoppen we onze geslachtsdelen minstens onder een zwembroek of bikini. Hoezo schamen we ons eigenlijk voor die doodnormale lichaamsdelen? Dat heeft meerdere redenen.

Schaamte voor ons lichaam is aangeleerd

Schaamte voor je geslachtsdelen word je al van jongs af ingeprent. Als klein kind loop je zonder problemen in je blootje rond. Van je ouders leer je al snel dat je niet je broek mag laten zakken in een kamer vol visite. Dat de schaamte voor geslachtsdelen aangeleerd is, bleek toen het BBC-programma Horizon in 2009 het tegenovergestelde probeerde, namelijk: een stel mensen (geen nudisten) de schaamte voor hun blote lijf afleren.

Een weekend lang moesten de proefpersonen meerdere keren poedelnaakt tegenover elkaar staan. Na die twee dagen vonden de deelnemers het veel minder ongemakkelijk om hun naakte lijf te tonen aan vreemden. Ze hadden de schaamte om naakt te zijn kennelijk afgeleerd. Maar hoe is die schaamte dan ooit begonnen?

Kleding is veiliger dan naakt zijn

Een belangrijke reden om je genitaliën te bedekken, is veiligheid. Al in de oertijd bleek het verstandig om je tere geslachtsdelen te beschermen tegen kou, bijtgrage insecten en sabeltandtijgers. En (zo weet iedereen die weleens op het strand ligt) zand. Logisch dat mensen ooit hun onderlichaam gingen bedekken.

Wanneer ze dat gingen doen is niet duidelijk. Maar volgens onderzoek van de University of Florida (VS) gingen mensen zo’n 170.000 jaar terug kledingstukken dragen (waar kennelijk ook kriebelbeestjes in zaten, aangezien de onderzoekers dit ontdekten aan de hand van het DNA van kledingluizen. Dat is net even anders dan het erfelijk materiaal van hoofdluizen, waar ze zich 170.000 jaar geleden vanaf splitsten.

Monogamie zorgt voor schaamte

Een andere reden waarom je met name je geslachtsdelen niet zomaar toont, is dat penissen, vagina’s, borsten en billen bij uitstek geschikt zijn voor seks. Als je jan en alleman die lichaamsdelen toont, zou je ze weleens op pikante gedachten kunnen brengen. Volgens sommige biologen was het voor de evolutie van de mens nuttig dat we hoofdzakelijk monogaam gingen leven, bijvoorbeeld omdat mannen dan minder vaak met anderen hoeven te vechten om een vrouw.

Monogamie was een goede reden om je geslachtsdelen bedekken. Anders zou je weleens in de verleiding kunnen komen om vreemd te gaan, zo is het vermoeden. In de loop der tijd is die gewoonte om je te bedekken ingesleten, en werd het beschamend om die ‘sexy’ lichaamsdelen openlijk te tonen.

Je groep bepaalt je blootheid

Verder bepaalt je culturele achtergrond ook sterk of je je schaamt voor geslachtsdelen. Het verhaal van Adam en Eva heeft bijvoorbeeld een grote invloed op hoe er tegen naaktheid wordt aangekeken in het christelijke, joodse en islamitische geloof, zo schrijft literatuurwetenschapper Mineke Schipper in haar boek Overal Adam en Eva. Adam en Eva liepen in het paradijs vrolijk naakt rond tot ze van de verboden vrucht hadden gegeten en ze hun geslachtsdelen met vijgenbladeren gingen bedekken.

In sommige andere culturen is het veel gewoner om je lichaam te tonen. Bij het Braziliaanse Mehinaku-volk bijvoorbeeld, dragen mannen en vrouwen traditioneel een soort strings die hun billen en/of borsten vrijlaten. In Finland is poedelnaakt de sauna induiken met je collega’s geen probleem. En in nudistengroepen hoef je je sowieso niet te schamen voor je naakte piemel of vagina. Hoever je gaat in het tonen van je lijf, ligt dus ook maar net aan de mensen met wie je omgaat.

Onlinecursus: (Nog) beter in bed

Je weet nu waarom we ons schamen voor onze geslachtsdelen. Maar hoeveel weet je eigenlijk van deze lichaamsdelen? Wist je bijvoorbeeld al dat de clitoris ook een eikel heeft? En dat mannen en vrouwen precies even snel reageren op seksuele prikkels? In onze onlinecursus (Nog) beter in bed ruimen we talloze seksmythes uit de weg, gaan we dieper in op sleur in een relatie en leggen we uit hoe je met je partner het gesprek aangaat over seks.

Bron: https://www.quest.nl/mens/gezondheid/a25777930/schamen-geslachtsdeel/