Wetsvoorstel wet op lijk bezorging

onderwerp voor de wetgeving lijkbezorging en het naleven, controleren en handhaven van het burgerlijke wetboek (30696)

Als in 2023 onze moeder overlijdt krijgen mijn broertje en ik nogmaals te maken dat de Nederlandse wetgeving niet deugd. 

In deze situatie heb ik het over de wetgeving lijkbezorging (30696) waarover ik de Tweede Kamer aangeschreven heb (2024Z10222/2024D26076), uit de huidige wetgeving blijkt dat iedereen de uitvaart voor een voor hem of haar onbekende persoon mag regelen en tekenen. Maar als de overledenen nog kinderen heeft en deze op geen enkele wijzen worden betrokken voor het regelen van de uitvaart van hun dierbaren, helaas hebben wij als kinderen en nabestaande in lijven ondervonden. Onze moeder had ruim 10 jaar een vriend met grote schulden onderdak gegeven in haar woning, toen onze moeder op 19 januari 2023 opgenomen werd in een verzorgingshuis en later op 14 maart 2023 onze moeder overlijdt. Bij het overlijden van onze moeder waren mijn broertje en ik aanwezig, maar omdat haar kamer in het verzorgingshuis binnen één week leeg moest, ben ik later deze dag de kamer wezen ontruimen. 

Uitgerekend op de dag, datum en het tijdstip dat ik de kamer van onze net overleden moeder aan het ontruimen was, heeft de inwonende vriend van onze moeder achter onze rug om haar uitvaart geregeld en ondertekend. Deze uitvaart was totaal in contrast dan wat onze moeder 19 jaargeleden voor haar eigen overlijden had vastgezet en beloofd had aan ons als kinderen en aan onze vader die juist even daarvoor overleden was, ofwel de uitvaart voor onze ouders werd na het overlijden van onze vader in 2004 besproken door onze moeder en haar eigen laatste wensen werden vastgezet.

Onze moeder had tot de dag van vandaag begraven willen worden, hiervoor hadden wij als gezin na het overlijden van onze vader voor een dubbeldiep graf gekozen omdat na het overlijden van onze moeder zij in het graf van onze vader bijgezet moest worden. Maar de huisvriend heeft opdracht gegeven om in plaats haar wens begraven te worden de opdracht gegeven om onze moeder te laten cremeren, ook rondom de uitvaartdienst waren vele bezuinigingen zichtbaar. Helaas bleek dit tijdens een gesprek net voor de crematie met de uitvaartondernemer duidelijk, omdat de uitvaart is uitgevoerd in opdracht van de huisvriend en die de papieren heeft ondertekend, werden ook de gelden die overgebleven waren van het door onze moeder verzekerde bedrag naar de rekening van haar huisvriend overgemaakt.

Diezelfde vriend heeft zo blijkt achteraf na het regelen van de notariële papieren waarna de blokkade van onze moeder haar bankrekeningen afging, dat alle saldo's van haar rekeningen weggesluisd waren. Na in de bij en afschrijvingen van alle rekeningen van onze moeder te zijn nagegaan, blijkt haar huisvriend op de dag van het overlijden van onze moeder de saldo's van haar spaarrekening te hebben overgeboekt naar haar betaalrekening en vervolgens is dit totaalbedrag overgemaakt naar de bankrekening van haar huisvriend.

Hiermee laat hij mijn broertje en ik opdraaien voor alle eindafrekeningen en nabetalingen die na het overlijden van onze moeder om de hoek komen kijken, waarbij meneer de huisvriend van onze moeder met al haar geld en het overgebleven geld van haar uitvaart vandoor wilden gaan. Terwijl mijn broertje en ik de enigste erfgenamen van onze overleden moeder zijn, en dus wij samen de personen die over deze gelden te horen beschikken omdat deze onder onze erfenis vallen.

Ook blijkt de huisvriend van onze moeder door zijn ondertekening van de crematie opdracht hij als enige over de as van onze overleden moeder kon beschikken, maar omdat de huisvriend van onze moeder niet meer zo goedwillend was na de politie aangifte wegens diefstal van goederen en gelden door deze vriend. Via wat speurwerk heb ik toch de as van onze overleden moeder weten te bemachtigen, waardoor ik hulp van de manager van het crematorium nodig had, om ons als kinderen en erfgenamen te laten machtigen om vervolgens de as op te kunnen halen.

Inmiddels met onze ervaring van de negatieve kanten van de wet omtrent lijkbezorging, zal ik u als slachtoffer van deze wetgeving en nabestaande u het volgende wetsvoorstel willen doen.

1. Is het niet mogelijk om direct na iemands overlijden door de uitvaartondernemer een onderzoek te laten doen of er een testament bestaat waarin vermeld staat of er bepaalde kinderen onterft zijn, zodat alleen de kinderen van de overledenen die nog erfgenaam zijn ook de uitvaart van hun dierbare moeten en of kunnen regelen. Ook horen deze erfgenamen de enigste partij te zijn die bij crematie na afloop over de as van hun dierbare zouden moeten kunnen beschikken, ook als er eventueel bedragen over zijn van de overlijdensverzekering e.d. dan zal dit bedrag alleen overgemaakt moeten worden op de rekening van de overledenen, zodat alleen de echte na bestaande en erfgenamen bij deze financiën kunnen voor de eventuele afwikkeling van zaken na het overlijden die niet door de verzekering vergoed werden.

2. Ook zal er na het overlijden van een persoon veel meer toezicht moeten komen op het naleven van de wet en regelgeving uit het burgerlijke wetboek, nu kan alleen op dit moment zaken worden beoordeeld door een rechter, maar ook zijn er vele situaties waarbij de tussenkomst van een rechter niet in aanmerking komen omdat de situatie onvoldoende handvaten heeft voor een rechtszaak. Voor deze gevallen zou eigenlijk een instantie in het leven geroepen worden die deze controlerende taak moeten hebben op het naleven van deze wetten, en natuurlijk ook het niet naleven van deze wetgeving het recht heeft deze personen te bestraffen. De controlerende macht is op dit moment elke notaris en de rechtspraak, maar dat is helaas niet voldoende om erop toe te zien dat de artikelen van het burgerlijke wetboek worden gehandhaafd en nageleefd.

3. Maar niet alleen civiel rechterlijk moeten deze zaken worden aangepakt, ook strafrechtelijk valt er nog veel te doen met het vervolgens wegens het plegen van strafbare feiten. Wanneer is diefstal of andere misdrijven na het overlijden van iemand ineens civielrechtelijk en vallen dan deze strafbare feiten onder het burgerlijk wetboek? Diefstal blijft nu eenmaal diefstal dat strafrechtelijk vervolgd zal moeten worden, en het is al helemaal schandelijk dat dit over de rug van een overleden persoon gaat, dit is eigenlijk een extra reden om de daders van deze misdrijven juist ook extra te bestraffen. Iemand die immers overleden is kan zichzelf of zijn naasten en erfgenamen helaas niet verdedigen, en is het schandalig dat de rechter in een civiel zaak de verhalen van de tegenpartij voor waarheid ziet en de nabestaande wel met allerlei bewijstukken op tafel moeten komen voor de rechter juist hun verhaal als waarneemt. Het is juist veel eerlijker dat de tegenpartij van de erfgenamen juist het bewijs van hun beweringen op tafel zal moeten leggen, omdat de nabestaande van de beweringen van de tegenpartij niet op de hoogte zijn of zouden kunnen zijn, en kunnen zo deze beweringen niet ontkrachten, of bij werkelijke schriftelijke afspraken tussen overledenen en de tegenpartij kunnen accepteren.

Ik hoor graag van u.

Vriendelijke groet,

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

From: Postbus MC DenB <PostbusMCDenB@minbzk.nl>

Sent: Tuesday, March 4, 2025 5:12:27 PM
To: 
Subject: Reactie op uw e-mail inzake de Wlb

 

Geachte heer ,

 

Hartelijk dank voor uw e-mail van 11 februari jl. Uw e-mail is overgedragen aan het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), aangezien de Wet op de lijkbezorging valt onder de verantwoordelijkheid van de minister van BZK.

 

Allereerst willen we onze deelneming betuigen met het verlies van uw moeder. Wij begrijpen dat de situatie rondom haar uitvaart voor u en uw broer uiterst pijnlijk en frustrerend is geweest. Wij waarderen dat u uw ervaringen met ons deelt en uw suggesties onder de aandacht brengt. Graag geven we een toelichting op de regels die betrekking hebben op de voorstellen in uw e-mail. 

 

De Wet op de lijkbezorging (Wlb) regelt welke bestemming aan het lichaam van overledenen gegeven mag worden. De bestemming, ook wel lijkbezorging, moet plaatsvinden volgens de wens of vermoedelijke wens van de overledene, voor zover dat redelijkerwijs mogelijk is. Indien uw moeder de wens had om begraven te worden, dient dat dus gerespecteerd te worden. Deze bepaling kent echter geen strafbepaling, omdat de wens of vermoedelijke wens van de overledene in de praktijk moeilijk vast te stellen kan zijn. Verder regelt de Wlb inderdaad niet wie de bestemming van het lichaam van de overledene op zich moet nemen. Dit is een bewuste keuze, omdat dit als een private aangelegenheid wordt gezien. Nabestaanden kunnen zelf het best beoordelen wie van hen in de periode na het overlijden in staat is (of zijn) om in de bestemming van de overledene te voorzien volgens de wens of vermoedelijke wens van de overledene.

 

Momenteel werkt het ministerie van BZK aan de modernisering van de Wlb. Een conceptwetsvoorstel hiervoor is recent in consultatie geweest (inmiddels gesloten), zie ook Overheid.nl | Consultatie Wet bestemming lichamen van overledenen. We zullen uw inbreng, voor zover deze betrekking heeft op de Wlb, betrekken bij de consultatiereacties.

 

Naast het regelen van de uitvaart moeten na het overlijden de vermogensrechtelijke en andere zaken worden geregeld. Hierbij is van belang of de overledene (de erflater) een testament heeft opgesteld. Dit kan worden nagegaan door contact te zoeken met het Centraal Testamentenregister (CTR) of via een notaris. Elke notaris heeft toegang tot het CTR. Heeft de overledene geen testament, dan geldt het wettelijk erfrecht in Boek 4 van het Burgerlijk Wetboek. Meer informatie over de wettelijke verdeling van een erfenis staat op de website van de rijksoverheid: Wat is de wettelijke verdeling bij erfrecht? | Rijksoverheid.nl.

 

In het Burgerlijk Wetboek staan de rechten en plichten die tussen burgers gelden. Bij geschillen hierover kan men naar de burgerlijke rechter. In het voorstadium van een juridische procedure is het verstandig eerst juridisch advies in te winnen, bijvoorbeeld bij het Juridisch Loket of een advocaat. Na juridisch advies en eventueel contact met de andere partij ontstaat vaak een duidelijker beeld van de feitelijke situatie en de rechten en verplichtingen die burgers tegenover elkaar hebben. Komen burgers onderling niet uit, dan kan de tussenkomst van een mediator of de rechter worden ingeroepen. Als ministerie kunnen wij niet in individuele gevallen treden en dus geen juridisch advies geven. We kunnen u daarom alleen aanraden een advocaat te raadplegen of het Juridisch Loket.

 

We vertrouwen erop u zo voldoende te hebben geïnformeerd.

 

Met vriendelijke groeten,

 

Team Maatschappelijke Correspondentie

Directie Democratie en Bestuur

Directoraat-generaal Openbaar bestuur en democratische rechtsstaat

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Geachte heer/mevrouw,

Op uw reactie wil ik graag nog even reageren, omdat u een punt opnoemt waardoor het juist vele malen misgaat zoals in het programma waar blijft mijn erfenis te zien is.

U schrijft namelijk het volgende; 

Verder regelt de Wlb inderdaad niet

wie de bestemming van het lichaam van de overledene op zich moet nemen. Dit is een

bewuste keuze, omdat dit als een private aangelegenheid wordt gezien. Nabestaanden kunnen

zelf het best beoordelen wie van hen in de periode na het overlijden in staat is (of zijn) om in de

bestemming van de overledene te voorzien volgens de wens of vermoedelijke wens van de

overledene.

En in dit punt gaat het al mis en dat het mis gaat is juist de schuld van deze wetgeving.

De wetgeving moet juist zo ingericht worden dat zeker allereerst door de notaris vastgesteld moet worden wie de erfgenamen zijn, en niet anders zoals het nu gaat.

Mochten de erfgenamen om een èèn of andere reden de uitvaart van de overledene niet kunnen organiseren, dan kan men via de notaris iemand machtigen om deze taken uit te voeren. Maar alsnog behoort de as of het lichaam van de overledene tot de eigendom van de erfgenamen te horen, die moeten daarna uitvoeren naar wat de wensen waren van de overledene.

En niet de verantwoordelijkheid bij de burgers leggen, zodat continu mensen die niets van de overledene zijn achter de rug om van een partner of kinderen van de overledene, een uitvaart kunnen regelen voor een overledene terwijl zo partner en kinderen worden buitengesloten.

Bij de huidige wetgeving zoals hij nu is, kan en mag iedereen de uitvaart regelen voor iemand anders die de persoon niet kent, terwijl de overleden persoon misschien nog ergens een partner en kinderen heeft rondlopen. En dit kan toch echter niet de bedoeling zijn dat deze vreemde persoon ook over het lichaam of de as en overgebleven gelden van een overledene kan beschikken, terwijl er ook geen enkele controle is of deze vreemde de laste wensen van de overledene uitvoert, en niet de as van een dierbare in de kliko beland en deze vreemde met het overgebleven geld vandoor kan gaan zoals als nu via de huidige wetgeving wel kan gebeuren.

De wetgeving is nu zo geregeld dat na het overlijden van een persoon er eerst gestart wordt bij de finish ipv bij het startpunt, het startpunt na het overlijden zou zijn dat er vooraf aan de uitvaart via de notaris vastgesteld moet worden wie de erfgenamen zijn. Zodat deze erfgenamen de uitvaart van hun dierbare kunnen regelen.

Ook schrijft u;

In het Burgerlijk Wetboek staan de rechten en plichten die tussen burgers gelden. Bij geschillen

hierover kan men naar de burgerlijke rechter. In het voorstadium van een juridische procedure

is het verstandig eerst juridisch advies in te winnen, bijvoorbeeld bij het Juridisch Loket of een

advocaat. Na juridisch advies en eventueel contact met de andere partij ontstaat vaak een

duidelijker beeld van de feitelijke situatie en de rechten en verplichtingen die burgers tegenover

elkaar hebben. Komen burgers onderling niet uit, dan kan de tussenkomst van een mediator of

de rechter worden ingeroepen. Als ministerie kunnen wij niet in individuele gevallen treden en

dus geen juridisch advies geven. We kunnen u daarom alleen aanraden een advocaat te

raadplegen of het Juridisch Loket.

Helaas werkt dit echter niet!

Er is door de overheid geen enkele controle of de deze punten van het burgerlijk wetboek worden nageleefd, u als overheid heeft juist de controlerende taak wat nu door de overheid verzuimd wordt.

Ondanks dat er mensen zijn die het burgerlijk wetboek niet naleven, ervoor de slachtoffers en erfgenamen het niet mogelijk is om een rechtszaak aan te spannen tegen de persoon die zich niet aan het burgerlijk wetboek zou houden, het is immers zijn woord tegen dat van de nabestaanden en erfgenamen die hierdoor alleen maar benadeeld worden.

Tot zover mijn toelichting waar u echt iets mee doen moet, voor een eerlijke en gerechtigde samenleving.

Vriendelijke groet,